Mficha uchi hazai

Menno Pot – De derby

Een mooi gegeven in het voetbal. Twee teams uit dezelfde stad (streek, provincie) spelen tegen elkaar. De Derby. Supporters beschouwen het als de belangrijkste wedstrijd van het jaar. Een verloren seizoen kan in een enkele wedstrijd worden goedgemaakt. Een kampioenschap kan zijn glans verliezen. De mooiste is River – Boca, de fanatiekste Celtic – Rangers, de meest gepassioneerde in Belgrado. Voor dit boek beschrijft Menno Pot de belangrijkste Nederlandse Derby’s. Zijn handtekening is een bijzondere, mijn exemplaar is daardoor uniek. De eerste krabbel die hij zette als vader. Niet lang daarvoor had ik zelf de eer, ik kon me goed voorstellen dat hij even geen tijd had voor merchandise. Dus stuurde ik hem een berichtje dat er geen enkele haast achter zat. Hij stuurde het boek toch nog vrij snel, al had ik gelijk. Pas negen jaar later las ik het. Onterecht, want ik ben best een fan van het werk van Menno. Vooral zijn columns en zijn eerste boek waardeer ik ten zeerste.

Ergens moet ik toch gevoeld hebben dat dit boek mij zou tegenvallen. Want ook al lees ik graag over randverschijnselen, die bij derby’s vaak de hoofdzaak lijken te zijn, toch vermoedde ik blijkbaar dat dat niet perse automatisch leidt tot een goed boek.

Lezende werd mijn vooroordeel bevestigd. Prachtige persoonlijke herinneringen en mooie boeiende observaties worden afgewisseld met droge stukjes deskresearch, over derby’s die meer aandacht hadden verdiend, maar waarvoor blijkbaar geen tijd, budget of zelfs motivatie was. Het boek kwam uit in het kader van de Nationale Voetbalbibliotheek. Voor mijn gevoel is het geschreven in opdracht. En dat is niet de beste uitgangsituatie, het boek moet af, er is een deadline, dan maar een avondje wikipedia en fanblogs afstruinen en ook de laatste verhalen zijn klaar.

Maar alleen die kritische noot doet het boek geen recht. Want Pot kan goed schrijven en heeft er een aantal erg mooie stukken in verwerkt. Zo is zijn eigen persoonlijke ervaring als aanvoerder van Joure A2 terecht het openingsverhaal. Niet alleen is het mooi, het is ook erg eerlijk, met zelfspot, maar ook met passie geschreven. Het geeft de betrokkenheid van de schrijver goed aan. De inleiding over derby’s elders, daarna de polderderby’s is te lang, maar noodzakelijk. Broodnodige duiding voor je verder leest. In mijn beleving hadden de hoofdstukken over NAC-Willem II en Vitesse-NEC uitgebreider gekund, misschien wel gemoeten. Leuk dat de Katwijkse derby een eigen hoofdstuk verdient, al had de Twentse derby, een wedstrijd met niet al te veel historie, zeker op moment van schrijven, wel kunnen sneuvelen, niet de moeite waard.

Al met al, leuk boekje, maar had meer ingezeten. Mijn voordeel van de twijfel gaat naar Menno, mijn blaam richting uitgever, maar misschien zie ik het wel helemaal verkeerd.

Citaat: “Het contrast met Cambuur is groot. Cambuur is de club van Leeuwarden, een stad met een scherpere rand dan niet-Friezen geneigd zijn te denken. De aanhang is ook een stadse aanhang: kritisch, sarcastisch soms, compleet met een gewelddadige harde kern. Van Friesland voelen sommige Leeuwarders, en zeker veel Cambuur-fanatici, zich cultureel gezien geen deel.” (p.99)


Nummer: 19-007
Titel: De derby
Auteur: Menno Pot
Taal: Nederlands
Jaar: 2008
# Pagina’s: 176 (1453)
Categorie: Voetbal
ISBN: 978-90-77740-32-3

Meer op gerbie.nl:
Vak 127
Wenen van geluk
Mijn Johan Cruijff

Meer Menno:
Menno Pot
Twitter
Wikipedia

A.L. Snijders - Wapenbroeders

Negen van de tien mensen zouden een willekeurige ontmoeting of observatie negeren of vergeten. A.L. Snijders weet er een verhaal uit te maken. Weliswaar een Zeer Kort Verhaal, maar als de uitvinder en ongekroonde koning van het genre ZKV, is hij erg goed in schrijven over dingen die ‘men’ normaal niet vermeldenswaardig vinden.

Het mooie van de goede man is dat hij die verhalen ook nog eens prachtig kan voordragen. Niet gehinderd door enige vorm van stress, zonder een vloeiende stijl, is hij een eersterangs performer, een die ik al meerdere keren mocht zien optreden. Onlangs in Diepenheim tijdens de Boekenweek was hij weer in topvorm, meteen voor mij een gelegenheid om weer een boek te laten signeren.

Wapenbroeders las ik aan het begin van dit jaar. Het is de verzameling van ZKV’s uit het jaar 2012. In wijnjaren zou je zeggen: niet het beste jaar. Deze bundeling, bijna als dagboek samengesteld, geeft wel heel veel citaten. Snijders leest veel, komt veel interessante denkers tegen, gebruikt de bewuste passage, soms met een korte inleiding waarom hij het boeiend vindt, maar dat is het dan ook. En dat is best jammer, want zijn ‘eigen’ ZKV’s zijn veel interessanter om te lezen, maar dat zou dan voor dit bewuste kalenderjaar een te dunne compilatie opleveren.

Wat niet wil zeggen dat ik me met tegenzin, of met moeite, door dit boek heb geworsteld, absoluut niet; wel dat ik de ZKV’s die geheel uit zijn eigen brein komen, interessanter vindt. Maar om tot die conclusie te kunnen komen, moest ik wel eerst dit boek lezen.

Citaat: “Ik zeg: ‘Aan uw gedrag zie ik dat u mij kent, maar ik zou niet op wederzijdsheid vertrouwen; ook als u gisteren nog aan de deur was, is dat geen garantie voor herkenning vandaag.’
Hij zegt iets terug terwijl hij zich zonder haast ontdoet van helm en zonnebril.” (p.168)

Nummer: 19-006
Titel: Wapenbroeders
Auteur: A.L. Snijders
Taal: Nederlands
Jaar: 2013
# Pagina’s: 288 (1277)
Categorie: Zkv
ISBN: 978-90-72603-28-9

Meer:
Een handige dromer
Het uur van de wolf (documentaire)
Een handige dromer uitgelegd (YouTube)
Wikipedia
Schrijversinfo
‘goed volk’ voorgelezen

David Endt – Ajax-zielen

32 mooie stukjes over Ajacieden, geschreven door de man die ze allemaal langs zag komen. Die jarenlang het geweten van de club was. Die op een vreemde manier buiten de deur werd gewerkt, maar dit niet bepalend liet zijn voor zijn clubliefde. De man die ooit naast me in de auto zat, die elke keer weer de tijd neemt om een boek te signeren, wat bij hem meer is dan alleen een krabbel zetten.

Netjes op alfabet, van Gert Bals tot Rob de Wit. Niet het aantal jaren of het aantal wedstrijden is bepalend of je een echte Ajax-ziel bent/hebt, maar het gevoel dat daarbij hoort. Het gevoel dat in het moderne voetbal steeds meer buitenboord wordt gezet. Het gevoel dat Endt heeft bij sommigen, minder bij anderen.

Zonder uitzonderingen weet hij de 32 Ajacieden mooi te portretteren, hij weet in mooie bewoordingen elk onderwerp goed te belichten, elk stukje is zo mooi dat ze zonder uitzondering zouden kunnen dienen als de basis voor hun obituary, tegen de tijd dat het zover is.

Endt heeft een jaloersmakend mooie pen en is daarnaast ook nog eens sympathieke voetballiefhebber met een romantische ziel, een zeldzaamheid tegenwoordig.

Hoogtepunten in deze bundeling: Jari Litmanen, Stanley Menzo, Bennie Muller, Simon Tahamata en Frank Rijkaard.

Citaat: “Dit is wat blijft: onuitwisbaar swingend stoer rijzen de Hulshoff-jaren op uit de Gouden Tijd. Een adelaar stijgt op, ogen zoeken en vinden het ideale raakpunt in de bal, het voorhoofd slaat en plaatst het leer naar waar hij wil. De aanvaller knievalt en hoofdbuigt. Voor de Koning der Strafschopgebieden.” (p.52)

Nummer: 19-005
Titel: Ajax-Zielen
Ondertitel: 32 lyrische portretten
Auteur: David Endt
Taal: Nederlands
Jaar: 2003
# Pagina’s: 136 (989)
Categorie: Voetbal
ISBN: 90-204-0717-1

Meer:
Gloria Victoria
Twitter
Wikipedia

De Muur 63 – De stambomen van het profpeloton

Schitterende voorkant, een foto van opa Poulidor met kleinzoon Mathieu. Alsof de redactie voorzag wat een memorabel voorjaar de nieuwste held van het Nederlands wielrennen zou gaan rijden. Het kan niet uitgesloten worden. Het winterthemanummer is duidelijk: Stambomen. Welke wielrenner is zo goed omdat zijn vader dat ook was. Wagendorp begint zijn onderzoek en deelt al snel opdrachten uit aan andere schrijvers, hij bepaalt de regels. Alleen een vader en zoon is niet genoeg, twee broers ook niet. En de termen ‘nature’ en ‘nurture’ vallen voor het eerst. Is de zoon zo goed omdat hij de genen van zijn vader heeft of is hij goed geworden omdat hij als jochie al mee mocht naar de koers, al kon fietsen voordat hij kon lopen? Interessante discussie.

De heer Heinen neemt de opdracht uiterst serieus en doet grondig onderzoek, het aantal voetnoten is indrukwekkend, sommige zijn bijna eigen verhalen. De terzijdes in zijn verhaal maken het boeiend, het verhaal is indrukwekkend. Maar is het ook baanbrekend? Hebben we een conclusie?

Peter Ouwerkerk mocht op zoek naar de Van der Poulidors. De twee heren op de voorkant van deze uitgave, waarbij schoonzoon/vader Adri (niet op de foto) nog altijd de meest succesvolle is op dit moment, al lijkt Mathieu beide voorvaderen (en zijn broer) in de schaduw te gaan zetten.

Daarna mooie verhalen van Dominique Elshout (Van Est), Wiep Idzenga (Petterson), Ruurd Edens (Laverde) en Rik Vanwalleghem (Buysse) voordat Nando Boers mag afsluiten met Tom Stamsnijder.

Weer een pareltje in mijn boekenkast, weer prachtige geschiedenissen en als extra bonus de mooi vormgegeven stambomen van tientallen wielerfamilies.

Citaat: “Met wielerdynastieën gaat het blijkbaar zoals met elke (vooral ook vorstelijke) stamboom: bij elke volgende generatie treedt genetische verwatering op, de erfelijke spoeling wordt almaar dunner, tot men terugzakt tot het niveau van de doodgewone sterveling.” (p.145)


Nummer: 19-004
Titel: De Muur 63
Ondertitel: De stambomen van het profpeloton
Auteur: Diversen (Bert Wagendorp, Frank Heinen, Peter Ouwerkerk, Dominique Elschot, Wiep Idzenga, Ruurd Edens, Rik Vanwalleghem, Nando Boers)
Taal: Nederlands
Jaar: 2019
# Pagina’s: 172 (853)
Categorie: Wielrennen
ISBN: 978-94-623-1038-4

Meer:
62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1 (2e x)

Herman Koch – De ideale schoonzoon

Natuurlijk was het dankzij Jiskefet dat ik Koch ging lezen. En hij had mij al vrij snel gewonnen met zijn boek over het Montessorionderwijs. Dus bij zijn doorbraak ‘Het Diner’ was hij al een gevestigde naam op mijn boekenplank, al van voor mijn blog dus.

En toen gebeurde er iets geks. Het vertrouwen dat Koch een goed boek schrijft is gebleven, blind kocht ik nieuwe titels. Maar lezen deed ik bijna niet meer. Het zomerhuis was leuk, maar een overduidelijke opvolger van de bestseller. Voor mijn gevoel was de urgentie verdwenen. Ook al vond ik hem een sympathieke, aardige man (sprak hem een aantal keren na optredens), ook al leken zijn boeken me goed, ik was op zoek naar wat nieuws en dat was niet Koch.

Dus was het thema van 2019 wel een mooie reden om weer eens een Koch uit de kast te trekken. Columns deze keer, waar ik er ooit wel een enkele van gelezen had, op vakantie, wanneer je bladen onder ogen krijgt die je normaal gesproken negeert, de Esta dus. En deze columns werden gebundeld.

Het leuke van een column is dat de schrijver zelf bepaalt waar het over gaat. In een roman zit je al snel vast in het verhaal, binnen het thema, zijweggetjes komen dan al snel geforceerd over. Een column heeft dat probleem niet. De vorige was af, nu kan het over het volgende onderwerp gaan. En Koch gebruikt die ruimte, hij komt terug op onderwerpen waarover hij nog wat te melden heeft, maar stapt net zo eenvoudig door naar een volgend hekel punt.

Een verzameling columns moet je dan ook nooit na elkaar lezen, maar gefaseerd, zoals ze ook eigenlijk bedoeld zijn. En dan zie je dat Koch goed in het leven staat, duidelijke meningen heeft, oog voor detail en het allemaal mooi kan verwoorden. Dus is hij een goede columnist. Misschien toch ook maar weer eens een roman lezen. Heb er nog meerdere klaar staan.

Citaat: “Wat wij in een stad als Madrid doen is vrij simpel. Het lijkt sterk op wat we in andere steden doen. We verlaten het hotel en beginnen te lopen. Min of meer in de richting van het centrum. Min of meer, omdat we al in het centrum zijn. Na honderd meter gaan we een café binnen om te ontbijten. We hebben dan al twee kranten gekocht: de gewone krant voor ons, en de dagelijkse sportkrant voor P. En voor mij.” (p.167)


Nummer: 19-003
Titel: De ideale schoonzoon
Auteur: Herman Koch
Taal: Nederlands
Jaar: 2010
# Pagina’s: 232 (681)
Categorie: Columns
ISBN: 978-90-414-1648-3

Meer Koch op Gerbie.nl:
Red ons Maria Montanelli
Het Diner
Dingetje
Odessa Star
Zomerhuis met zwembad
Makkelijk leven

Kees Torn & Matthias Giesen – Gekke ventjes

Teksten van Torn, cartoons van Giesen. En ook al vind ik de cartoons echt leuk, het gaat natuurlijk om de teksten van deze taalvirtuoos. De enige waardige opvolger van Drs. P. Torn durft de tijd te nemen om een lied te schrijven. Jaren indien nodig, want de tekst is pas af als hij perfect is. En als het dan wat langer duurt om een show bij elkaar te schrijven, dan moet dat maar.

Zijn vondsten zijn geweldig, zijn humor droog, zijn inzichten mooi. Ik ben een echte fan, ben dan ook erg trots dat hij dit boekje voor me wilde signeren.

Citaat: “Examenkoorts / De eindexamenkandidaat, door zenuwen verzwakt, zocht in de kroeg zijn toeverlaat, en is daardoorgezakt.” (p.58)


Nummer: 19-002
Titel: Gekke ventjes
Auteur: Kees Torn & Matthias Giesen
Taal: Nederlands
Jaar: 1996
# Pagina’s: 72 (449)
Categorie: Cabaret
ISBN: 90-6806-255-7

Kees Torn
Cabaret.nl
Schrijversinfo
Wikipedia
Buis en haard

Meer Torn of gerbie.nl:
Als bergen bergen..
Verdient meer publiek
Kees Torn

Joseph Oubelkas – 400 brieven van mijn moeder

Een goede spreker. Meer dan een goede spreker. Al is dat ook wel mogelijk met een verhaal als het zijne. Op zijn 24e werd Oubelkas in Marokko opgepakt en zonder enig bewijs veroordeeld. Leek het eerst nog een gerechtelijke dwaling die snel rechtgezet zou worden, al snel blijkt dat het de autoriteiten helemaal niets interesseert dat er een Nederlandse jongen onschuldig vast zit.

Hij gaat dus maar schrijven. In zijn dagboek, maar ook via de post met vrienden, bekenden, maar vooral met zijn moeder die blind vertrouwen heeft dat haar zoon er beter uit gaat komen. Haar vertrouwen is groot en helpt hem door moeilijke momenten, want daar zijn er natuurlijk meer dan genoeg van.

Na vele jaren en diplomatieke hulp, juridische bijstand, maar vooral veel positief gedrag, komt Joseph vrij. 1637 dagen onterecht vastgezeten. Terug in Nederland is zijn leven compleet veranderd. Hij is zelf ook een ander persoon geworden. Hij schrijft dit boek en wordt een veelgevraagd spreker. Want overal iets positiefs uithalen is niet eenvoudig voor velen, maar nadat je het verhaal van deze jongeman hebt gehoord, kun je niet anders dan je eigen ellende relativeren.

Twee jaar geleden sprak hij onze studenten toe, de kerstafsluiting. Na de tijd kregen wij zijn boek, de kans om het te laten signeren. Wat mij het meest verbaasde was dat dit boek, 16e druk volgens de stikker, langs me heen was gegaan. Ik lees fanatiek kranten, ik volg het nieuws, kom geregeld in boekhandels, maar ook voor mij was het verhaal nieuw. Zal ongetwijfeld aan mij liggen, maar bijzonder is het wel.

Nadat ik het thema van het jaar had gekozen, wist ik welk boek ik als eerste zou gaan lezen. Weer was ik snel onder de indruk. Hoe kun je zo positief blijven, nadat je zo veel onrecht is aangedaan? Hoe kun je onder dergelijke bizar slechte omstandigheden, zingeving geven aan je (onterechte) straf? Hoe kun je zuiver op de graat blijven, omringd door corruptie? Diepe bewondering heb ik voor de jongeman.

Meteen het lastigste punt: maakt het verhaal automatisch een goed boek? In mijn ogen niet. Het verhaal is goed. Zijn intentie ook. Maar een dagboek gaat per definitie vervelen. Natuurlijk is er flink geredigeerd, maar ik denk dat het boek beter was geweest wanneer het nog eens honderd bladzijden korter was geweest. Maar het zou ook kunnen dat het aan mij ligt, het ‘waargebeurd’ genre dat door zovelen, ook in mijn directe omgeving, een extra dimensie geeft aan elk boek, terwijl ik juist een kritische lezer ben die graag een goed verhaal wil lezen, waarbij het waarheidsgehalte niet per definitie relevant is voor de waardering die ik voor een boek heb.

Citaat: “En wanneer de rechter weet dat de advocaat die jouw pleidooi houdt, goed betaald krijgt en hijzelf nul op het rekest krijgt, dan zal hij extra wrang reageren. De rechter moet natuurlijk wel zijn levensstijl met zijn auto’s, huizen en familie kunnen blijven onderhouden. Hij dacht bij het zien van jou in de rechtszaal goed bij te kunnen verdienen, omdat je uit Nederland komt. Als hij dan geen stuiver krijgt, is het simpel; hij vraagt aan de advocaat of hij uitgepraat is, hij vraagt aan jou of je uitgepraat bent en zegt vervolgens: ‘Ja? Ja? Klaar? Oké, tien jaar voor de verdachte! Tot ziens. Volgende verdachte!” En jij kan niets doen.” (p.89)


Nummer: 19-001
Titel: 400 brieven van mijn moeder
Auteur: Joseph Oubelkas
Taal: Nederlands
Jaar: 2011
# Pagina’s: 377
Categorie: Dagboek
ISBN: 978-90-484-9014-1

Meer:
Website
Wikipedia
De spreker (YouTube)
Volkskrant
Hebban
Leestafel

#190
September 16, 2011

#189
September 16, 2011

#188
April 27, 2011