Friso Veltkamp – VonkOoit in mijn eerste jaar voor de klas, een jaar waarin je maar wat doet en kijkt of het vak bij je past, maar meer nog wordt er door je leerlingen bekeken of het bij je past, had ik een tweetal in de klas waar je wat vreemd tegenaan keek. Punk was al twintig jaar oud, dus retropunk kwam het dichtst in de buurt. Mijn referentiekader was niet groot genoeg om alle leerlingen te begrijpen, maar een oude (letterlijk en figuurlijk) collega opende mijn ogen. “Geweldig toch, die twee zijn lekker op zoek naar hun eigen identiteit”, hoor ik haar nog zeggen. Ze had gelijk. Sta open en het komt goed. Sindsdien een belangrijke les bij elke klas die lastig is, bij elke leerling waar je eerst niet weet wat je er mee kunt.
Het tweetal bleek hun tijd vooruit. Het branden van een CD was voor mij nog onbekend. Voor hun een bijbaantje. Al snel was ik vaste klant. Elke week twee titels, zij leverden zelfs de meest onbekende titels en ik gaf een deel van mijn salaris daar graag aan uit. In de tussentijd leerden ze ook nog wel wat. Een van het tweetal kwam ik een paar jaar geleden ineens tegen als collega, de ander bleek begin dit jaar een boek te hebben uitgebracht.
Geen twijfel, dat boek wilde ik hebben. Lezen. “Vonk is een tocht door de wereld van Tinder”, staat op de achterflap. Een onderwerp waar ik niet echt iets van af weet, interessant om te lezen dus. Op naar de website, geld overmaken en voor de dag voorbij was lag er al een gesigneerde versie in mijn brievenbus. Ik was gewoon thuis. Nummer 65 was ik. Leuk.
Toen moest ik het boek nog lezen. Ondertussen was Friso erg actief op social media. Alles waar ik niet aan had gedacht toen ik zelf een jaar ervoor mijn reisverhalen probeerde te slijten, deed hij gewoon. Hij haalde de krant. Zijn boek lag bij Broekhuis. Hij ging voor de tweede druk.
In het vliegtuig op weg naar wat stagebezoeken begon ik. Overstappen, geen probleem. Het las als een trein. Een dag later had ik het uit. Toen moest ik een oordeel vormen. Lastig. Ik ben niet onbevooroordeeld. Maar ik herken wel de amateurschrijver, ik ben er zelf een. Ik zie de fouten terugkomen die ik zelf ook maak(te). Taalfouten. Meer dan een docent kan zien. Een goede redacteur had er veel uit kunnen filteren. Maar ze stoorden me. Zo veel dat ik het verhaal ondergeschikt maakte aan de vorm. Ik kon het opzij zetten. Toen las ik een schelmenroman. Jan Cremer maar dan vijftig jaar later. Een roman over Tinder, maar stiekem eigenlijk een verkapte liefdesgeschiedenis. Niets mis mee, de mooiste literatuur gaat over verloren liefdes, misschien is het wel geen toeval dat net als Tolstoj de tragische liefde over Anna gaat. En dus gaat dit boek over haar. Niet over Linda, niet over Nora, niet over Manon. Het is Anna.
En Anna’s verhaal begint leuk. De eerste date meteen op bezoek bij de familie. Met kerst. Het sterke gegeven zorgt ervoor dat de helft van het boek al meteen de moeite waard is. Dit is 2017, je spreekt via Tinder af, het lijkt een geintje en voor je het weet zit je tegen de potentiele schoonfamilie te liegen over je gezamenlijke plannen die je a la minute bedenkt. En even later zit je in het vliegtuig, omdat de tickets je geschonken worden.
Friso Veltkamp heeft een leuk boek geschreven waar genoeg op aan te merken is. Het einde is niet het sterkste deel. Het voetbaldeel is verrassend voor mij, want twintig jaar geleden waren het andere leerlingen waarmee ik over voetbal sprak. Met Friso ging het over muziek, zoals het een gedeeltelijk autobiografisch boek betaamt, heeft hij meerdere goede artiesten in het verhaal weten te verwerken. Hidden messages. Onderhuidse beïnvloeding. (zijgedachte: Waarom staan de Tindersticks er niet in? Te voordehandliggend?)
Met veel plezier las ik het boek uit. Met net zo veel plezier beveel ik het aan. Leuk in de schoen of onder de boom. En stiekem geef ik de tip om voor boek twee iets meer tijd te nemen. Iets meer schematisch te gaan werken en iets minder te vertrouwen op ‘de flow’. Een extra redacteur zoeken. Niet alleen voor de inhoud, maar zeker voor de taal. Dat gezegd hebbende: ik heb bestsellers gelezen die zowel stilistisch als taalkundig minder waren.
Citaat: “Waren dat mijn vingers die dat zojuist hadden getypt? Heb ik een conflict gemist in mijn neurotransmitters? Ik keek naar het scherm. Nog geen antwoord. Hoe weet je eigenlijk of iemand je terug appt? Krijg je daar een bericht van? Zoiets als: gefeliciteerd, iemand die je nooit hebt gezien maar alleen door jouw neukwenskeuring is gekomen heeft besloten je vijf procent minder kansloos te laten voelen.”(p.20)
Nummer: 17-038
Titel: Vonk
Auteur: Friso Veltkamp
Taal: Nederlands
Jaar: 2017
# Pagina’s: 245 (9090)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-94-6323-096-4Meer:
Friso VeltkampTubantiaTwitterGoodreads
